اثر سطوح مختلف نیتروژن، تداخل علف هرز منداب (eruca sativa) و روش های مختلف کاشت بر کارایی کشت مخلوط بزرک و شبدر برسیم

کشت مخلوط می تواند به عنوان راه کاری موفق در جهت افزایش عملکرد محصولات زراعی و کنترل علف های هرز مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین پژوهشی در سال زراعی 1392-1391 به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن، تداخل علف هرز منداب و روش های مختلف کاشت بر کارایی کشت مخلوط بزرک و شبدر برسیم به صورت تجزیه مرکب طرح کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. سطوح مختلف نیتروژن در سه سطح (شاهد، 30، 60 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان محیط های مختلف در نظرگرفته شدکه در هر یک از این محیط ها تداخل علف هرز منداب در پلات اصلی (تداخل و عدم تداخل) و نیز روش های مختلف کاشت در پلات فرعی( کشت خالص بزرک با تراکم560 بوته در مترمربع،کشت خالص شبدر برسیم با تراکم 430 بوته در مترمربع، کشت مخلوط درهم با نسبت 50-50 و کشت مخلوط ردیفی با نسبت 50-50)مطالعه شد. نتایج آزمایش نشان داد اثر کود نیتروژن اثر معنی داری بر ارتفاع، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد کپسول در بوته(بزرک)، تعداد گل آذین در بوته(شبدر برسیم)، وزن هزار دانه(شبدر برسیم)، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه داشت. تداخل علف هرز منداب باعث کاهش کلیه صفات اندازه گیری شده در هر دو گیاه بزرک و شبدر برسیم نسبت به عدم تداخل علف هرز منداب شد به جز ارتفاع که در تیمارهای تداخل علف هرز منداب گیاهان زراعی از ارتفاع بیش تری برخوردار بودند. بیش ترین ارتفاع، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد کپسول در بوته(بزرک)و تعداد گل آذین در بوته(شبدر برسیم) در کشت مخلوط بدست آمد. بیش ترین عملکرد بیولوژیک و دانه بزرک در سطح کودی 60 کیلوگرم در حالت عدم تداخل و کم ترین آن در سطح کودی 60 کیلوگرم در حالت تداخل علف هرز منداب به دست آمد. شبدر برسیم بیش ترین عملکرد را در سطح کودی 30 کیلوگرم در هر دو حالت تداخل و عدم تداخل داشت. گرچه عملکرد بیولوژیک و دانه بزرک و شبدر برسیم در کشت خالص به دلیل افزایش تراکم بیش تر از کشت مخلوط بود ولی ler جزیی هر دو گیاه در همه تیمارهای مورد مطالعه بیش تر از 5/0 بود که نشان داد کشت مخلوط به کشت خالص هر یک از گیاهان برتری داشت. بیش ترین نسبت برابری زمین کشت مخلوط در سطح کودی 30 کیلوگرم از هر دو مخلوط درهم و ردیفی حاصل شد. با توجه به شاخص های درجه تهاجمی و نسبت رقابت کنندگی در مخلوط بزرک و شبدر برسیم، گیاه شبدر برسیم گیاه غالب بود. بیش ترین وزن خشک علف هرز منداب در کشت خالص بزرک و سطح کودی 60 کیلوگرم و کم ترین آن در کشت مخلوط درهم در سطح کودی شاهد به دست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد که کشت مخلوط این دو گیاه و استفاده از 30 کیلوگرم نیتروژن در هکتار نسبت به تک کشتی آن ها دارای برتری بوده و عملکرد بالاتری را به دست می دهد. همچنین ترکیب این دو گیاه در کشت مخلوط در کاهش وزن خشک علف هرز منداب موثر است.